In de verte draait een trekker met daarachter een maai- en spuitcombinatie soepel de volgende rij in. Als hij dichterbij komt, blijkt er niemand in te zitten. De trekker rijdt autonoom, aangestuurd door een app op de mobiel van de fruitteler. We zijn op bezoek bij Rik de Winter in het Zeeuwse Baarland, gemeente Borssele.
In het seizoen zat ik vaak vier dagen per week op de trekker om te spuiten. Die tijd kon ik beter gebruiken. Twee jaar geleden heb ik de GOtrack aangeschaft. Door de route en de handelingen eenmalig voor te doen, kan de GOtrack dit keer op keer herhalen. Als je wilt steeds met een andere snelheid, toerental of spuitafgifte. Dat scheelt mij heel veel tijd.” Met de app op zijn mobiele telefoon kan hij precies zien waar de combinatie zich bevindt. Ook kan hij op afstand de snelheid aanpassen. “Komt er een obstakel voor de trekker, dan stopt het systeem automatisch. Ik krijg daar dan een melding van. Dat maakt het heel veilig.” Zelf heeft hij afgelopen winter achter de maai- spuitcombinatie een trekhaak gemonteerd, waardoor hij achter het geheel een quad mee kan nemen. “Ik heb tien hectare hier meteen rond het bedrijf. De andere percelen liggen verderop. Met de quad rijd ik weer naar huis, terwijl de trekker het werk doet.”
Snel terugverdiend
Hoewel het om een flinke investering gaat, is Rik ervan overtuigd dat hij de juiste keuze heeft gemaakt: “Het is tegenwoordig nagenoeg onmogelijk om goed en gekwalificeerd personeel te krijgen. Voor dit werk heeft iemand tenslotte een spuitlicentie nodig. Je kunt daar dus niet zomaar iemand op zetten. Vind je wel iemand, dan is die ook heel duur. En iemand is nooit 24/7 beschikbaar. Met dit systeem kan ik spuiten wanneer ik wil zonder dat het mij tijd kost. Ik heb deze investering in vijf jaar terugverdiend.”
Breed assortiment appels en peren
Rik vormt samen met zijn moeder maatschap De Winter. Zijn vader overleed in 2004 door een ongeluk in de koelcel. Het bedrijf is dertig hectare groot, verdeeld over meerdere percelen. Voor de beregening maakt Rik gebruik van de zogenaamde landbouwwaterleiding, die zoet water vanuit De Biesbosch naar Zeeland transporteert. Op een van zijn percelen heeft hij een bassin met een inhoud van 6.000 kuub. Naast Elstar en Conference, worden ook clubrassen als Kanzi, Tessa (appel) en Migo (peer) geteeld. Hoewel de Kanzi en de Migo geen makkelijke rassen zijn om te telen, kiest De Winter toch bewust voor een breed assortiment om eventuele risico’s zoveel mogelijk te spreiden. “Vooral bij de Kanzi hebben we relatief veel uitval. Helaas is de boom heel gevoelig voor vruchtboomkanker, maar de appel zorgt meestal wel voor een goede prijs.”
“De Elstar en de Conference bewaren we in onze eigen koeling. Ook hebben we de mogelijkheid om te sorteren. De andere rassen worden meteen na de oogst aan Fruitmasters, onze afzetorganisatie, geleverd.”
Klaar voor de toekomst
Volgens Pieter Aalbers, namens Van Iperen adviseur van De Winter, is het bedrijf klaar voor de toekomst. “Het bedrijf heeft een behoorlijke omvang van dertig hectare, een breed assortiment appels en peren en een jonge ondernemer. Ook het feit dat ze een eigen koeling hebben, is belangrijk. Daardoor ben je niet direct afhankelijk van een fruithandelaar. En als het om digitalisering gaat, bieden de rechte bomen, zoals ze hier gesnoeid worden, de mogelijkheid om op termijn met een robot te plukken. Want die ontwikkeling komt er natuurlijk ook aan.” Rik: “Wij snoeien de bomen in de winter eerst mechanisch met een snoeimachine voorop de trekker. Vervolgens wordt er nog handmatig een correctie snoei uitgevoerd. Dat doen niet veel telers.”
Uiteraard zijn er genoeg uitdagingen. “Wat gaat klimaatverandering ons uiteindelijk brengen? Worden de zomers te warm en te droog, dan wordt het heel moeilijk om Elstar te blijven telen. De Kanzi en de Tessa zijn harder en kunnen meer verdragen.” Ook de beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen staat bovenaan het lijstje van Rik als het gaat om de uitdagingen van de toekomst. “Op dit moment is de druk van perenbladvlo groot. Het middel dat we nu nog mogen gebruiken en dat heel effectief is, gaat er over twee jaar uit. En dan hebben we eigenlijk geen goed alternatief meer.” Ook tegen ziektes als vruchtboomkanker en schurft hebben we straks waarschijnlijk geen goede middelen meer. Pieter: “De zogenaamde groene middelen als bijvoorbeeld bitterzout en uitvloeiers lossen het probleem van de perenbladvlo niet op, maar onderdrukken het. Je moet dus veel vaker spuiten.” Rik: “Ook daarom ben ik heel blij met de GOtrack. Die kan ik zo vaak rond laten rijden als ik wil, zonder dat het me heel veel tijd gaat kosten.
Verdere digitalisering
In de toekomst wil Rik de GOtrack laten rijden op een taakkaart. Een camera scant dan waar meer of juist minder bloemen aanwezig zijn. En dus waar tijdens de bloemdunning meer of minder gespoten moet worden. Op de vraag of hij ook gebruik wil gaan maken van oogstregistratie per boom, waar een andere ontwikkelaar zich mee bezighoudt, reageert Rik ontkennend. “Het is een interessante ontwikkeling, maar
vooral bedoeld voor de hele grote telers. Wij hebben hier prima zicht op de betere en mindere percelen. Word je nog groter, dan verlies je het overzicht, terwijl je natuurlijk tijdig wilt weten wanneer je een perceel moet gaan rooien en je voor nieuwe aanplant moet gaan zorgen.”
De laatste jaren is ook bij De Winter ruimte gekomen voor meer natuur in de percelen. Daardoor zijn er ook meer natuurlijke vijanden te vinden van bijvoorbeeld de perenbladvlo. “Ik maai wel, om te zorgen dat het gras geen obstakel wordt voor de GOtrack, maar veel minder kort dan voorheen.”
