De lelieteelt in Nederland staat enorm onder druk vanwege het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Tot twee keer toe heeft de rechter telers verboden toegestane middelen in te zetten. Volgens Ruben Bloem, technisch specialist gewasbescherming, en Dirk Bakker, strategisch adviseur, van Van Iperen staan we voor een enorme uitdaging als we de teelt voor Nederland willen behouden. “De Nederlandse lelieteelt staat wereldwijd bekend om de topkwaliteit producten die wij leveren. Die kwaliteit is te goed om zomaar op te geven.”
Van Iperen is in bijna de hele keten van de lelieteelt actief. Ruben: “We missen nog de veredeling, maar inmiddels zijn daar ook de eerste contacten gelegd. Het is essentieel dat de hele keten gaat vergroenen, omdat chemie bij bijvoorbeeld de handel een negatief effect kan hebben op de biologie in de broeierij. Je kunt de lelieteelt alleen behouden door van voor tot achter in de keten de juiste stappen te maken.”
Voordat de bollen in de bewaring gaan, worden ze gedompeld in een chemisch bad om schimmelvorming te voorkomen. Inmiddels heeft Van Iperen proeven uitstaan waarbij de bollen behandeld zijn met uitsluitend groene middelen. “Die bollen zijn bij drie broeiers in vijf partijen uitgezet. Tot nu toe verloopt dat heel positief. De lelies staan er net zo goed bij als de bollen waarbij wel chemische middelen zijn gebruikt. Het gaat nu nog om de eerste planting van het jaar, dus die bollen liggen maar kort in de bewaring. De vraag is nu of de laatste planting dezelfde resultaten laat zien. Dat kunnen we in later stadium dit jaar beoordelen.”
De broeiers zijn inmiddels allemaal overgestapt op biologische bestrijding. Naast de inzet van roofmijten worden er groene middelen te ondersteuning gespoten en waar zelden nodig chemisch gecorrigeerd. Een geïntegreerde aanpak waar broeiers tot nu toe heel tevreden mee zijn. Ruben: “Buiten bij de bollentelers wordt nog de meeste chemie gebruikt. Daar zetten we vooral in op het telen van een weerbare plant door middel van fertigatie. Dat vraagt een hele gerichte aanpak. Zo doen we nu onderzoek naar wat het opnamepatroon van de lelie is als het gaat om de belangrijkste nutriënten, stikstof en kali. We weten wel hoeveel de plant in totaal opneemt, maar niet tot in detail op welk momenten en in welke mate. Op basis van bladsap- en droge stofmonsters zijn we dat vorig jaar in kaart gaan brengen. Dit jaar krijgt dat vervolg. Met fertigatie kunnen we op de juiste momenten de juiste hoeveelheid water en meststoffen bij de plant brengen, waardoor de vitaliteit van de plant en daarmee de weerbaarheid flink toeneemt.”
Volgens de groeispecialisten van Van Iperen zorgt deze aanpak ook voor veel minder uitspoeling, vooral op de zandgronden in het oosten van het land waar een groot deel van de bollenteelt is gevestigd.
Afgelopen juni organiseerde het bedrijf een studiedag voor zowel de bollenteelt als de broeiers om kennis uit te wisselen en het met elkaar te hebben over de toekomst van de lelieteelt. Een groep van 25 telers, broeiers en handelaren begon de studiedag in de kassen bij Bredefleur in Luttelgeest. Na de lunch vertrok het gezelschap naar bollenteler Bussemaker in het Drentse Geesbrug. Daar werden ze op de hoogte gebracht van de jongste ontwikkelingen.
Ruben: “We doen in de hele keten ons uiterste best om te vergroenen. We pakken elke kans die we zien om de lelieteelt te kunnen verduurzamen. Het is vijf voor twaalf, maar nog niet te laat. We zullen nog harder moeten lopen om de nodige stappen te maken, maar ik ben ervan overtuigd dat het ons ook gaat lukken.”
Kennis & Nieuws
