Bemesten op gevoel, of kiezen voor grip en inzicht? Steeds meer akkerbouwers kiezen voor het laatste. Van Iperen ontwikkelde daarvoor ‘Mijn Groei’, een digitaal dashboard dat telers ondersteunt in hun teeltbeslissingen rondom bemesting, bescherming en irrigatie. Het combineert data uit verschillende bronnen en maakt van complexe modellen een praktisch hulpmiddel. Wilbert Nieuwenhuis uit Boesingheliede was een van de eerste gebruikers. Inmiddels zijn ruim 80 telers aangesloten. “‘Mijn Groei’ gaf mij het vertrouwen om zonder korrel kunstmest te starten,” zegt hij. “Maar ook tijdens het seizoen hielp het me om op koers te blijven.”
Bij de introductie van ‘Mijn Groei’ werd Wilbert begeleid door zijn vaste adviseur Joris van den Heuvel en Jan Jaap Roseboom, teamleider akkerbouw en technisch specialist precisielandbouw van Van Iperen. Met elkaar bekeken ze hoe de tool het beste kon worden toegepast op Wilberts percelen. Jan Jaap: “‘Mijn Groei’ biedt dagelijks inzicht in wat een gewas nodig heeft. Het is een digitaal groeimodel dat continu gevoed wordt met data uit bestaande groeimodellen zoals NDICEA, met perceelinformatie, bodemanalyses en het teeltplan. Al die gegevens komen samen in een overzichtelijk dashboard. En hoe meer je invoert, hoe slimmer het model wordt.” Joris: ”Voor de teler is het heel gebruiksvriendelijk met heldere grafieken die meteen inzicht geven. Als bijvoorbeeld het bodemvocht verandert, zie je direct wat dat betekent voor de beschikbaarheid van stikstof.”
Tijdens het seizoen valideerde Wilbert het model met metingen in het veld. Hij woog loof en telde knollen, meerdere keren op verschillende plekken. Het blad bleef iets achter op het model, maar de knollen presteerden volgens verwachting. “De tool ondersteunt je continu. Je krijgt signalen op basis van actuele omstandigheden. Soms bevestigt het wat je al dacht. Soms laat het je even nadenken. Bijvoorbeeld toen het model in juni aangaf dat beregenen wenselijk was. Maar het slootwater had een te hoge EC. Ik heb er toen bewust voor gekozen om niet te beregenen. Het systeem rekent dan door wat dat betekent voor je opbrengst. Dat helpt bij het maken van afgewogen keuzes.”
Wilbert werkt met een extensief bouwplan en zet sterk in op organische mest. Maar hoeveel komt daaruit vrij en wanneer? “Dat is normaal lastig in te schatten. ‘Mijn Groei’ gaf mij het vertrouwen om zonder basisgift kunstmest te starten. En tijdens het seizoen liet het zien dat er genoeg stikstof beschikbaar kwam.” Hij voerde vooraf al zijn perceeldata in, inclusief bodemmonsters en teelthistorie. “Dan krijg je een beeld van wat er al in de bodem zit, én wanneer dat vrijkomt.”
“Neem bijvoorbeeld wintertarwe. Dat gewas wil vroeg starten, maar dan is de bodem vaak nog niet actief. Daar moet je dus wél bijsturen. Bij aardappelen, een laat gewas, kun je meer benutten van wat de bodem vanzelf levert. Die stikstofruimte kun je dan eventueel in de tarwe inzetten.”
Tekst gaat verder onder de afbeeldingen.
‘Mijn Groei’ richt zich voorlopig vooral op stikstof en kalium. Jan Jaap: “Deze twee elementen vormen naast fosfaat de hoofdelementen qua voeding van een akkerbouwgewas. Daar zit de grootste winst.” Van Iperen ontwikkelde ‘Mijn Groei’ de afgelopen drie jaar in samenwerking met telers. Rond de 50 percelen zijn actief gemonitord. “Dat doen we op verschillende grondsoorten, met uiteenlopende rassen en teeltstrategieën,” vertelt Jan Jaap. “Juist die variatie maakt het model sterk.” Inmiddels gebruiken ruim 80 telers ‘Mijn Groei’.
De tool werd ontwikkeld voor aardappelen en uien en wordt nu verder verfijnd onder andere op rasniveau en in wisselende teeltomstandigheden. Daarnaast wordt op dit moment gewerkt aan uitbreiding naar de bloembollenteelt. Wilbert zou graag zien dat ook andere gewassen volgen. “Neem tarwe. Het is een laag renderend gewas, maar vraagt veel stikstof. Dan wil je precies weten wat er gebeurt.”
‘Mijn Groei’ is gekoppeld aan het teeltregistratieprogramma AgroVision en werkt ook samen met andere precisietools, waaronder de applicatie ‘Mijn Fertigatie’ van Van Iperen. “Wat je invoert, hoef je niet dubbel te doen. Alles communiceert met elkaar,” zegt Jan Jaap. Toch is het geen tool die je zomaar even aanklikt. “De eerste keer begeleiden we telers persoonlijk. Daarna kunnen ze steeds meer zelf. Maar we blijven beschikbaar als sparringpartner. Het is echt een samenwerking.”
‘Mijn Groei’ is geschikt voor álle akkerbouwers. Wilbert kiest er bewust voor om zo min mogelijk kunstmest te gebruiken. Maar er zijn ook telers die juist wél varen op minerale bemesting, en ook zij hebben baat bij het gebruik van ‘Mijn Groei’. Joris: “Of je nu werkt met organisch of met kunstmest, het draait om timing en inzicht. Dat maakt de tool waardevol voor iedereen die precisiebemesting serieus neemt.” Wilbert beaamt dat. “Je hoeft niet alles overhoop te gooien. Maar als je openstaat voor bijsturen en meer grip wilt op je teelt, dan helpt dit systeem je echt vooruit.”
De druk op de sector neemt toe. Minder emissie, minder middelen, meer verantwoording. “Dan moet je als teler kunnen onderbouwen wat je doet en waarom,” zegt Jan Jaap. “Neem bijvoorbeeld de nitraatnormen voor grondwater. Met ‘Mijn Groei’ kun je daar ook op sturen. En daarmee zorgen dat je de norm haalt..”
‘Mijn Groei’ is nog volop in ontwikkeling, maar bewijst zich al in de praktijk. Wilbert: “Ik heb dit seizoen rond de 60 ton tafelaardappelen geoogst. Zonder een korrel kunstmest. Met een systeem dat me tijdens het hele seizoen houvast gaf. Dat zegt genoeg over de waarde van ‘Mijn Groei’.”
Bent u akkerbouwer en wilt u meer grip op uw teelt? Zoekt u naar manieren om beter te sturen op de plantbehoefte? ‘Mijn Groei’ helpt u om onderbouwde beslissingen te nemen, het hele seizoen door.