11 juli 2019

Voorkomen en bestrijden bewaarziekten

De plukperiode komt in zicht. Op sommige percelen zal naar verwachting over enkele weken gestart worden met de pluk. Daarom is het tijd om na te denken over de manier waarop bewaarziekten voorkomen en/of bestreden kunnen worden. Terugkijkend op afgelopen seizoen valt op dat veel partijen een hoog uitvalspercentage hadden. Deels door inwendige problemen, deels door de strenge criteria bij sortering, soms ook vanwege bewaarrot. Het blijft onveranderd belangrijk om voldoende aandacht te schenken aan het goed afspuiten van de vruchten. Een goede kwaliteit zal ook voor komend seizoen weer een basisvereiste zijn voor alle afnemers. Voor het bepalen van het afspuitschema is het goed om te kijken hoe de resultaten in afgelopen jaar waren, breng indien nodig aanpassingen aan in het schema.

Residuen
De afgelopen jaren komt er steeds meer aandacht voor het aantal en de hoogte van de residuen op de vruchten. Overleg met uw afnemer over de eisen. Wanneer u nog niet weet waar het fruit naar toe gaat, is het raadzaam niet te veel residuen op de vruchten te hebben om zoveel mogelijk kanten op te kunnen in de verkoop. Van vrijwel alle middelen is bekend na hoeveel dagen er geen residu meer te vinden is, dit noemen we het 0-residu. De tabel van de 0-residu kunt u ook vinden in onze Fruitgids. Houd naast fungiciden ook rekening met insecticiden die zijn ingezet. Wanneer er te kort geleden is behandeld om tot een 0-residu te komen, moet dit residu worden meegerekend in het totaal. Houd altijd in gedachten dat een kwalitatief goed product vóór eventuele residu-eisen gaat, een onverkoopbaar product levert immers niets op!

Afzetmarkt
Omdat er verschil zit in de eisen die gesteld worden door afnemers, is het belangrijk om te weten waar uw fruit naartoe gaat. Overleg met uw afnemer over de bestemming van het fruit. Er kan zowel tussen landen als tussen supermarktketens verschil zitten wat betreft residu-eisen.

De volgende residu-eisen worden momenteel door de verschillende supermarkten gehanteerd:

Overig
Als de keuze gemaakt wordt om de oogst direct na de pluk te leveren, is het vaak niet nodig om veel bespuitingen uit te voeren tegen bewaarziekten. Overleg dit wel met uw afnemer. Het kan namelijk zijn dat partijen toch de cel in gaan omdat de prijsvorming niet is wat men ervan verwacht had. Deze partijen kunnen dan meer rot vertonen als ze te lang worden bewaard en niet of nauwelijks zijn afgespoten. Het is bekend dat infecties door bewaarschimmels al vroeg in de zomer kunnen plaatsvinden, bijvoorbeeld als de vruchten beschadigen. Omdat de meeste beschikbare middelen in het afspuitschema preventief zijn, is het belangrijk om op tijd te starten met de behandelingen, zodat de vruchten bedekt zijn voordat er een infectie kan ontstaan.

Dompelbehandeling
Het dompelen van fruit voor het de bewaring ingaat komt steeds meer voor. De praktijk, maar ook diverse proeven hebben laten zien dat het risico op bewaarziekten minder groot is waardoor het product langer kan worden bewaard. Voor deze toepassing is het middel Penbotec toegelaten voor naoogstbehandeling. Penbotec heeft een breed werkingsspectrum. Voor een optimaal effect moeten de appels en peren binnen 16 uur na het plukken in een Penbotec oplossing worden gedompeld. De concentratie van deze oplossing is 0,125%. Op dit moment zijn er nog geen andere middelen die ingezet mogen worden om te dompelen. Wel zijn er ontwikkelingen wat nieuwe toelatingen betreft, maar de eisen aan afvoer van het dompelwater zorgen ervoor dat deze middelen nog niet kunnen worden ingezet. Advies:

Penbotec 1,25 ltr product / 1000 ltr water

Pomax
Vorig jaar hebben we het middel Pomax er bijgekregen in het afspuitschema. Dit middel bevat 2 actieve stoffen, fludioxinil (als in Switch en Safir) en pyrimethanil (als in Scala en Penbotec). Zoals het er nu naar uitziet voegt dit middel voornamelijk wat toe wanneer de vruchten worden gedompeld. Hierbij kan namelijk 1 residu worden bespaard omdat de actieve stof pyrimethanil ook in Penbotec voorkomt.

Middelen
In onderstaand schema is per middel aangegeven wat de sterke en minder sterke kanten zijn.

In onderstaand schema worden de doseringen, het aantal werkzame stoffen en de geldende veiligheidstermijnen genoemd.

Groene middelen
In de afgelopen jaren zijn er ervaringen opgedaan met de inzet van groene middelen in het afspuitschema. Denk hierbij aan Serenade, Blossom Protect en Vacciplant. De resultaten zijn wisselend, feit is wel dat deze middelen qua werkingszekerheid vaak niet in de buurt komen van de huidige chemische middelen. Het advies is daarom om deze groene middelen vooral als aanvulling op het gangbare schema in te zetten, maar niet als basis. Verdere ontwikkelingen in proeven en de praktijk worden nauwlettend opgevolgd. Wanneer er meer bekend is over de werking van de verschillende groene middelen zullen wij dit met u delen.

Tot slot
Sinds Captan niet meer mag worden toegepast in de laatste 4 weken voor de pluk, vergt het afspuitschema wat meer aandacht. Het ene jaar zal dit meer problemen opleveren dan het andere jaar, afhankelijk van de weersomstandigheden rondom de plukperiode. Neem in een natte plukperiode geen risico maar zorg voor een sluitend afspuitschema of kies ervoor om de vruchten te (laten) dompelen. Overleg altijd met uw afnemer over de te volgen strategie om verrassingen te voorkomen.

Let vooral op de hygiëne rond de pluk! Het voorkomen van plukbeschadigingen en steelbreuk kan het percentage rot al sterk doen verminderen. Gebruik plukhandschoenen en werk met schone kisten. Voor lange bewaring is het raadzaam om te werken met nieuwe bodemvellen, in het verleden is gebleken dat vieze bodemvellen extra aantasting van verschillende bewaarziekten kan geven. Wanneer er meerdere afspuitschema’s op het bedrijf worden gehanteerd, moet er goed worden opgelet met restanten in de tank en het overwaaien van spuitvloeistof. Let op! Een kwalitatief goed product staat altijd voorop en gaat voor eventueel gestelde residu-eisen!

Voorbeeldschema’s gewasbeschermingsmiddelen
Omdat de situatie per bedrijf verschilt, is het niet mogelijk om een algemeen afspuitschema te hanteren. Vandaar dat wij u hieronder een aantal mogelijke schema’s met de eventuele voor- en nadelen geven, afhankelijk van de verwachte bewaarperiode van de vruchten. Overleg altijd met uw afnemer en adviseur over het beste schema voor uw bedrijf.

*In een natte periode kan er voor gekozen worden om op deze tijdstippen een groen middel in te zetten. Voorbeelden hiervan zijn Serenade, Blossom Protect en Vacciplant

Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit bericht mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.