07 juni 2023

Stoloonvorming en knolzetting in aardappelen: stressmoment

Komende dagen wordt nog steeds droog weer voorspeld. Met name in gebieden waar moeilijk beregend kan worden, geeft dit enorme stress voor de gewassen. Wat ook bijdraagt aan stress in de gewassen, is het forse temperatuurverschil tussen de dag en de nacht. Hierdoor is er ’s nachts een bodemtemperatuur van rond de 13 graden, terwijl het overdag in het gewas regelmatig warmer dan 25 graden is. Op dit moment zijn er binnen en tussen de gebieden grote verschillen in plantstadium. Zeker in de gewassen die rond het moment van knolzetting zitten, kunnen extreme omstandigheden voor behoorlijke opbrengstderving zorgen. In dit bericht wordt een aantal manieren toegelicht waarmee een gewas voorbereid en zo weerbaar mogelijk door een periode met extreme omstandigheden heen geholpen kan worden..

Het belang van fosfaat bij stoloonaanleg en knolzetting

Voor de opname van fosfaat is de beschikbaarheid van fosfaat uit de bodem in grote mate bepalend. Deze beschikbaarheid vanuit de bodem is sterk afhankelijk van de bodemtemperatuur. Doordat de bodemtemperatuur ’s nachts steeds laag is, is de beschikbaarheid van fosfaat voor de plant lager dan wenselijk. Met name in vroege en snelgroeiende gewassen kan dit voor problemen zorgen. In de onderstaande grafiek is de relatie te zien tussen bodemtemperatuur en fosfaat beschikbaarheid..

Bij de ontwikkeling van een aardappelgewas wordt het grootste gedeelte van de fosfaatbehoefte in de eerste twee maanden na opkomst opgenomen. Dit betekent dat er in die periode voldoende fosfaat beschikbaar moet zijn voor het gewas. Wanneer er te weinig fosfaat beschikbaar is, kan de plant moeilijk stolonen vormen, vanwege gebrek aan fosfaat, en knollen verliezen. In het eerste gedeelte van de teelt zorgt voldoende fosfaat voor een goede wortelontwikkeling en knolzetting..

Afhankelijk van de fosfaattoestand van de bodem, de hoeveelheid vers fosfaat die is toegediend, toediening in de rij of breedwerpig, omstandigheden tijdens de knolzetting (temperatuur, vocht, structuur) en ras is het verstandig om te overwegen een aanvullende fosfaatbemesting te geven via het blad met Powerleaf Fosfaat. Hierdoor zorgt u ervoor dat de plant over voldoende fosfaat blijft beschikken. Zodat de stoloonvorming en de knolzetting optimaal kan plaatsvinden. Adviesdosering: Powerleaf Fosfaat 5,00 ltr/ha, 2 x toepassen met een interval van 7 dagen.

Toepassen vanaf het haakjesstadium (stoloonvorming, zie foto)

.Samengevat

Wanneer u te maken heeft met een of meerdere van onderstaande factoren kan de inzet van Powerleaf Fosfaat rendabel zijn:

  • Lage Fosfaat toestand van u bodem (P-PAE en P-AL)
  • Moeilijk zettende rassen
  • Schraal weer met lage nachttemperaturen tijdens en voor de knolzettingsperiode
  • Andere stressomstandigheden

 

In deze teelttip vertelt Jan-Pieter Bijnagte over Powerleaf Fosfaat. Hoe het werkt en hoe u het het beste in kunt zetten:

 Verschillende vormen van stress

Naast het geven van extra fosfaat om stress in het gewas te voorkomen, is er ook de mogelijkheid om met biostimulanten te zorgen dat schade aan het gewas beperkt blijft. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden tussen 2 vormen van stress:

  1. Stress die veroorzaakt wordt doordat de plant in een bepaald gewasstadium zit (kritisch groeimoment)
  2. Stress die veroorzaakt wordt doordat een plant met extreme weersomstandigheden te maken krijgt: abiotische stress

Kritische groeimomenten: planbare stress

Wanneer stress voor een plant in een bepaald gewasstadium hoger is, kunnen we dit ‘planbare stress’ noemen. In dat geval is het mogelijk om hierop in te spelen en van tevoren een plan te maken om de plant met biostimulanten door deze stressvolle periode heen te helpen. In een aardappelplant is een kritisch groeimoment bijvoorbeeld tijdens de aanleg van de knollen. Op dat moment moet de plant namelijk de energie gaan verdelen over de aangelegde knollen, om deze zo goed mogelijk te laten groeien. Op dat moment kunnen biostimulanten ervoor zorgen dat een plant de energie en nutriënten beter verdeeld. Hiermee kan voorkomen worden dat de plant knollen afstoot als overlevingsmechnisme..

Stimuplant 4-Good

Stimuplant 4-Good is een biostimulant die zeer geschikt is om toe te passen in een schema om ‘planbare stress’ tegen te gaan. In deze biostimulant zorgen planteigen stoffen ervoor dat de plant efficiënter water en mineralen gebruikt. Dit komt enerzijds doordat Stimuplant 4-Good het PHT2;1 gen in de plant activeert. Dit gen zorgt in de plant voor fosfaat transport. Hierdoor gaat een plant na een behandeling met Stimuplant 4-Good efficiënter om met fosfaat. Aan de andere kant worden bij een hoge activiteit in een plantencel oxidatieve verbindingen gevormd. Deze verbindingen zorgen voor schade en veroudering in de plantencel. In planten die met Stimuplant 4-Good behandeld zijn, worden minder van deze verbindingen gemeten, wat betekent dat de plantencellen minder snel zullen slijten. Hierdoor is minder energie nodig voor ‘schadeherstel’ in de plant.

Advies voor toepassen
Om een plant met Stimuplant 4-Good tegen planbare stress te beschermen, is het advies om vanaf het erwtjes-stadium van de plant driemaal een bespuiting uit te voeren met Stimuplant 4-Good 2,00 ltr/ha. Het interval tussen deze bespuitingen is 2 weken. In de meeste gevallen kan de toepassing van Stimuplant 4-Good gecombineerd worden met de fungicide bespuiting.

In deze video vertelt Jan Pieter Bijnagte over Stimuplant 4-Good:

 

Plotselinge stress door extremen

Bij extreme omstandigheden kan voor een plant plotseling stress optreden, onafhankelijk van het gewasstadium waarin de plant zich bevindt. Deze stress kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld extreme temperaturen, hoge zoninstraling, droogte of wind; zogenaamde abiotische stress. Onder deze omstandigheden kost de normale stofwisseling voor de plant extra energie, welke dan niet in de opbrengst gestoken kan worden. Met biostimulanten kan de plant onder moeilijke omstandigheden gemakkelijker overleven en gaan er minder energie en suikers verloren.

Stimuforce Asco

Stimuforce Asco is een product op basis van zeewierextract. Met Stimuforce Asco kan kort voordat heftige stress optreedt, de plant voorbereid worden. Door het inzetten van Stimuforce Asco wordt het gewas hormonaal voorbereid op een periode van abiotische stress en wordt de suikerproductie tijdelijk verhoogd. Daarnaast bevordert Stimuforce Asco de aanmaak van cytokinine, wat in de plant voor soepele celwanden zorgt. Voordeel van soepelere celwanden is dat het openen en het sluiten van de huidmondjes gemakkelijker gaat, waardoor de plant weerbaarder is tegen temperaturen boven de 25 graden. Door deze effecten van Stimuforce Asco zal een plant op het moment van moeilijke groeiomstandigheden gemakkelijker door de schrale groeiomstandigheden heen komen.

Wanneer er extreem weer wordt verwacht is het advies om 3 dagen van tevoren Stimuforce Asco 2,00 ltr/ha te spuiten.

In deze video vertelt Jan Pieter Bijnagte over Stimuforce Asco:

Stimuplant Multimix

Naast aminozuren en zeewierextracten bevat Stimuplant Multimix ook een aantal hoofd- en sporenelementen. Met Stimuplant Multimix wordt de groei van het gewas gemakkelijker gemaakt doordat in de groeiperiode essentiële elementen via het blad worden gegeven die gemakkelijk beschikbaar zijn voor de plant. De samenstelling van Stimuplant Multimix is gebaseerd op de mineralen die in het plantsap gemeten worden, en van groot belang zijn voor een goede groei en kwaliteit. Door de toevoeging van aminozuren is het product zacht voor het gewas. Aminozuren en zeewierextract reduceren de effecten van stress in de plant tijdens hitte, droogte, groeipieken en chemische bespuitingen.

Stimuplant Multimix is toepasbaar in veel gewassen, zoals aardappel, ui, en mengbaar met fungiciden. Bij het toepassen van Stimuplant Multimix kan gekozen worden voor een wekelijkse bespuiting met Stimuplant Multimix 2,50 ltr/ha. Het is ook mogelijk om met een interval van 14 dagen een dosering van 5,00 ltr/ha toe te dienen.

Bij het gebruik van deze biostimulant is het goed om te bedenken dat dit vooral voor het onderhoud van de plant en het faciliteren van de groei is. Wanneer in een gewas regelmatig Stimuplant Multimix gebruikt wordt en er extreem weer wordt voorspeld, is het verstandig om het gewas daarop voor te bereiden met Stimuforce Asco. Wanneer Stimuforce Asco in een gewas wordt gecombineerd met Stimuplant Multimix kan de dosering van Stimuforce Asco worden aangepast naar 1,00 ltr/ha.

In deze video vertelt Jan Pieter Bijnagte over Stimuplant Multimix:

Bovenstaande adviezen zijn gebaseerd op de actuele praktijksituatie en de op dit moment ter beschikking staande kennis. Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit bericht mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.